Τί σημαίνει υγρό στο αυτί;

Όταν αναφερόμαστε σε υγρό στο αυτί εννοούμε συγκέντρωση βλέννας ή υγρού, χωρίς συμπτώματα λοίμωξης, στο μέσον ους, δηλαδή στον χώρο πίσω από τον τυμπανικό υμένα όπου φυσιολογικά κυκλοφορεί μόνον αέρας.

Ποια είναι η διαφορά μεταξύ μέσης ωτίτιδας και εκκριτικής ωτίτιδας;

Και οι δύο καταστάσεις εμφανίζουν υγρό στο αυτί, στην εκκριτική ωτίτιδα όμως δεν υπάρχει ανάπτυξη μικροοργανισμών και για τον λόγο αυτό ο ασθενής δεν πονά.

Ποιο είναι το πρώτο σύμπτωμα της εκκριτικής ωτίτιδας ;

Το πρώτο σύμπτωμα είναι η μείωση της ακοής του παιδιού. Στην εξέταση με το μικροσκόπιο στο ιατρείο, ή ακόμη και με την χρήση απλού ωτοσκοπίου, μπορεί να διαγνωστεί η παρουσία του υγρού στην τυμπανική κοιλότητα.

Η εκκριτική ωτίτιδα γίνεται πάντα εύκολα αντιληπτή από τους γονείς;

Δυστυχώς όχι. Σε κάποια παιδιά η απώλεια ακοής μπορεί να μην είναι εμφανής και η κατάσταση να παραμένει αδιάγνωστη για πολλούς μήνες.

Το υγρό μπορεί να φύγει χωρίς θεραπεία;

Ναι, για τον λόγο αυτό τους πρώτους 2-3 μήνες μετά την διάγνωση συνήθως συνιστάται η προσεκτική παρακολούθηση του ασθενούς σε συνεργασία με τον ΩΡΛ

Πόσο σημαντικός είναι ο χρόνος παραμονής του υγρού στην τυμπανική κοιλότητα;

Το υγρό συνήθως υποχωρεί σε διάστημα μικρότερο των 3 μηνών μετά την αρχική διάγνωση. Στις περισσότερες περιπτώσεις εμφανίζεται μετά από ένα επεισόδιο μέσης ωτίτιδας ή στην αποδρομή ενός κοινού κρυολογήματος. Όταν το υγρό παραμένει επί μακρόν, ο τυμπανικός υμένας υφίσταται δομικές αλλοιώσεις.

Ποια είναι τα συνήθη συμπτώματα της εκκριτικής ωτίτιδας και η επίπτωσή της στο παιδί;

Τα συνήθη συμπτώματα πέραν της απώλειας ακοής, είναι η αίσθηση πληρότητας στο αυτί, η καθυστέρηση στην ανάπτυξη του λόγου, η ευερεθιστότητα λόγω διαταραχής στην επικοινωνία, οι μαθησιακές δυσκολίες ή ακόμη και οι διαταραχές ύπνου. Τα συμπτώματα υποχωρούν όταν τελικά το υγρό παύει να υπάρχει.

Τί μπορούν να κάνουν οι γονείς ώστε να προλάβουν την εκκριτική ωτίτιδα ;

Να αποφεύγουν την παθητική έκθεση του παιδιού σε καπνό, να διακόπτουν την χρήση πιπίλας ειδικότερα σε παιδιά πέραν του έτους, να μην σιτίζουν το παιδί σε ύπτια θέση. Επίσης ο συγχρωτισμός με άτομα που έχουν γνωστή λοίμωξη του αναπνευστικού πρέπει να αποφεύγεται.

Μπορεί να μεταπέσει η εκκριτική ωτίτιδα σε λοίμωξη του ωτός;

Η παρουσία υγρού καθιστά το μέσον ούς πιο ευάλωτο στην ανάπτυξη μικροοργανισμών και στην μετάπτωση της εκκριτικής ωτίτιδας σε μικροβιακή όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν, πχ κατά την διάρκεια μίας ρινίτιδας.

Πώς θεραπεύεται η εκκριτική ωτίτιδα;

Η φαρμακευτική θεραπεία συνήθως δεν αποδίδει και τα αντιβιοτικά δεν έχουν θέση στην θεραπεία εφόσον δεν υπάρχουν σημεία λοίμωξης. Αντιισταμινικά, αποσυμφορητικά, κορτιζόνη είτε από του στόματος είτε ενδορρινικά, χρησιμοποιούνται ως μέσα θεραπείας με αμφίβολη ωστόσο αποτελεσματικότητα.
Η χειρουργική θεραπεία έχει θέση σε περιπτώσεις αλλοίωσης του τυμπανικού υμένα λόγω μακράς παραμονής του υγρού στην τυμπανική κοιλότητα. Ο ιατρός πραγματοποιεί τυμπανοτομή, απορροφά μέσω αυτής το υγρό και εν συνεχεία τοποθετεί τον σωληνίσκο αερισμού. Η επέμβαση γίνεται υπό γενική αναισθησία στα παιδιά, ενώ στους ενήλικες μπορεί να πραγματοποιηθεί με τοπική αναισθησία.

Θα πρέπει να ελέγχεται η παρουσία υγρού ακόμη και όταν αυτό έχει υποχωρήσει;

Ναι, διότι μπορεί το υγρό να επανεμφανιστεί και εάν παραμείνει αδιάγνωστο για μεγάλο διάστημα μπορεί να προκαλέσει βλάβες. Το παιδί, ιδιαίτερα στην προσχολική ηλικία, δεν μπορεί να εκφράσει την αδυναμία του για επικοινωνία, ούτε να αντιληφθεί την μείωση της ακοής του και να αναζητήσει ιατρική βοήθεια. Είναι ευθύνη των γονέων του να εντοπίσουν άμεσα το κενό στην επικοινωνία και την διαταραχή στην ακοή του. Η εξέταση του ωτός σε διαστήματα 3-6 μηνών θα διασφαλίσει την υγεία του.

Μπορεί ένα παιδί με εκκριτική ωτίτιδα να ταξιδέψει με αεροπλάνο;

Εάν η τυμπανική κοιλότητα είναι πλήρως γεμάτη με υγρό χωρίς παρουσία αέρα, το παιδί μπορεί να ταξιδέψει. Εάν υπάρχει έστω και μικρή ποσότητα αέρα, μπορεί να προκαλέσει έντονο πόνο ειδικότερα κατά την προσγείωση.

Νίκος Λαζαρίδης